Papegaaiduikers op IJsland, waar kan je ze vinden?
Papegaaiduiker – Kaap Dyrholaey – IJsland
De papegaaiduiker ( officieel = Fratercula Arctica, in het IJslands Lundi, maar iedereen heeft het over Puffin) is een opvallende vogel uit de familie van alken (Alcidae).
Ze leven op zee waar ze op vis jagen en al slapend ronddobberen. Papegaaiduikers zijn uitstekende zwemmers, ze gebruiken ook hun vleugels om te duiken tot 60 meter diepte! Hun kleinere vleugels zijn dan ideaal gestroomlijnde vinnen om achter hun prooi aan te gaan. Ze kunnen goed vliegen en bereiken snelheden tot 80 km/uur waarbij ze 400 vleugelslagen per minuut halen. Maar waar ze echte meesters in zijn, is in het zweven op de opstijgende winden, dat is ook de reden waarom ze vooral te zien zijn bij hoge kliffen. De wind duwt hun dan als het ware omhoog en met hun korte vleugels kunnen ze dan perfect zweven.
Papegaaiduikers komen enkel aan land om te broeden en dat vanaf hun 5de levensjaar. 50 à 60 % van de wereldpopulatie doet dat aan de IJslandse kusten. Op IJsland tref je vooral de Atlantische papegaaiduiker aan en ze zijn met 8 à 10 miljoen… Maar hun aantal loopt achteruit en in 2018 werd de Atlantische Papegaaiduiker toegevoegd aan de lijst van bedreigde diersoorten. Maar de kans dat je ze ziet is nog behoorlijk groot, maar je kan ze niet overal vinden want ze broeden in kolonies.
Deze kolonies kan je vinden op volgende plaatsen tussen mei en einde augustus :
– de kliffen van Latrabjarg op de West Fjorden
– de kliffen van Kaap Dyrholaey en ook Reynisfjall aan de ander kant van de baai op de zuidkust bij Vik
– de kliffen aan Kaap Ingofshofdi op de zuidkust voor de Öræfajökull gletsjer die deel is van de Vatnajokull.
– in Borgarfjordur Eystri op de oostkust bij het kleine haventje Borgarfjarðarhöfn ligt de vogelrots Hafnarhólmi, hier kan je vanop houten platforms heel wat vogels waarnemen
Kijk gerust even op puffins.is
Wil u weten tijdens welke rondreizen u papegaaiduikers kan zien, klik dan HIER
Iets moeilijker om te bezoeken zijn volgende eilanden waar er ook kolonies zijn van papegaaiduikers :
– de eilanden Akurey en Lundey, voor de kust van Reykjavik
– de Westman Eilanden voor de zuidkust (grootste populatie van Ijsland)
– het eiland Papey voor de kust van Djúpivogur op de zuid-oost kust
– het eiland Grismey, 40 km boven Husavik
– het eiland Flatey tussen de Westfjorden en Stykkisholmur
De papegaaiduikers komen in groep aan in de loop van april en blijven dan tot einde augustus als de jonge papegaaiduikers vliegklaar zijn.
Ze graven een hol in de wand van een klif op een moeilijk bereikbare plaats zodat de meeuwen ze niet kunnen leegroven. De broedplaats zal meerdere jaren gebruikt worden, wat dikwijls leidt tot vechtpartijen en ze vormen ook vaste koppeltjes, maar enkel voor de broedtijd.
Puffins leggen slechts 1 ei per jaar, het broeden doen ze om beurt en na 40 dagen komt het jong uit. Dan laten ze het alleen gedurende 7 tot 10 dagen, in deze periode krijgt het kuiken zijn veren en pas daarna begint het heen en weer vliegen van de ouders om hun kleine te voeden… gedurende 6 weken tot het kuiken “vliegklaar” is.
U leest het goed: vliegklaar, het kuiken kan dus nog niet echt vliegen. dan komt een zeer gevaarlijk moment… Bij valavond gooit het jong zich van de klif in een glijvlucht naar beneden, onder begeleiding van de ouders. De ene is direct weg met het vliegen, de andere niet en komt in het water terecht. Ze zwemmen dan direct zover mogelijk van de kust om zich in veiligheid te brengen, want de roofvissen liggen op de loer… De ouders leren hun jong dan nog snel de kneepjes van het vliegen, het zwemmen en het vangen van vis. Eens het kuiken dat kan, is de jonge papegaaiduiker op zichzelf aangewezen… en gaan de ouders elk hun weg… tot volgend jaar als ze terug samenkomen om te broeden!
In 2014 is het team van Puffin Foundation er in geslaagd om 19 papegaaiduikers van een zender te voorzien om hun route kunnen vastleggen. Van IJsland gaan ze naar noordelijk tot de St Lawrence Baai in Canada. Hier blijven ze ongeveer een maand om te fourageren en op krachten te komen. Vervolgens trekken ze 320 km naar het zuiden naar Cape Cod, Massachusetts USA. Voor de kust ligt daar New England Coral Canyons, zeer diepe canyons in zee maar vooral een gebied met enorme bio-diversiviteit en zeer rijk aan voedsel. Hier brengen de papegaaiduikers de winter door, al jagend en slapend aan de oppervlakte. Papegaaiduikers worden ongeveer 25 jaar oud, wat lang/oud is voor een vogel.
Een papegaaiduiker herken je direct want ze hebben een zeer duidelijk kleurenpatroon: zwart met wit en een felgekleurde snavel., hoewel dit enkel tijdens het broedseizoen is!
De papegaaiduiker wordt ongeveer 30 cm groot, de vleugelspanwijdte is 50 tot 60 cm het gewicht varieert tussen de 300 à 700 gram. Ze eten voornamelijk vis: liefst zandspiering (Ammodytes marinus), een klein visje dat tot 20 cm groot kan worden maar voedingsrijk omdat het een vette vis is. Zandspieringen leven in grote groepen en voeden zich met plankton, waaraan de IJslandse wateren zeer rijk is. Maar ook jonge haring en sprot maakt deel uit van hun voeding net zoals kreeftjes en kleine schaaldieren. Papegaaiduikers gaan tot 6o meter diepte om op scholen zandspieringen te jagen die zich net boven de bodem bevinden.
papegaaiduiker met zandspieringvisjes
Wat speciaal is aan de papegaaiduikers is dat ze tegelijkertijd meerdere visjes kunnen vasthouden. Ze drukken met hun tong de gevangen visjes tegen de binnenkant van hun snavel die vol weerhaakjes zit zodat ze er niet kunnen uitvallen. Zo kunnen ze gemakkelijk verder gaan met vangen en dan pas terugkeren naar hun jong en moeten ze minder over en weer vliegen!
Papegaaiduikers hebben korte vleugels, daarom leven ze graag aan kliffen omdat ze zich in de diepte gooien en de opstijgende winden zorgt onmiddellijk voor voldoende zweefkracht en dan zie je dat ze uitstekende vliegers zijn! Als er weinig wind is moeten moeten ze een aanloop nemen om te kunnen vliegen; door deze schattige manier van voortbewegen worden dan ook wel de clowns van de zee genoemd… Deze schattigheid is ook hun nadeel: iedereen wil ze zien en daarom zijn sites als Dyrholaey elk jaar gesloten van begin mei tot rond 22 juni zodat het uitbroeden zonder probleem kan gebeuren.
IJslanders vangen papegaaiduikers… door de kliffen af te dalen en op restaurant zal u meermaals gerookte puffin terugvinden, net zoals wij het normaal vinden om eendenborst te eten. Het is één van de vele lokale gerechten, de papegaaiduikers zijn ondertussen een bedreigde diersoort en dus zijn er beperkingen op het aantal dat mag gevangen worden voor consumptie.
Heeft u nog een vraag ? Stel ze gerust, na 41 reizen naar IJsland kennen we het antwoord vermoedelijk wel , anders weten we zeker waar we het juiste antwoord kunnen vinden!
Belangrijke info : Kaap Dyrholaey Tijdens het het broedseizoen (van 08 mei tot ongeveer 25 juni) is Dyrholaey elke avond vanaf 19 uur gesloten voor ALLE bezoekers en dit tot 07 uur ’s ochtends. De parking boven aan Kaap Dyrholaey is dus enkel overdag bereikbaar van 07u tot 19u00 maar is soms modderig en daardoor is een 4×4 aanbevolen.
De meeste kans om papegaaiduikers te zien in het broedseizoen is in de vroege ochtend vanaf 07 u00 en na 18u00 want dan komen de papegaaiduikers uit hun broedplaatsen om eten te gaan zoeken…